شیشه سکوریت
-
شیشه سکوریت ، شیشه ای است با شکل و ابعاد هندسی مشخص که به جهت تغییر در برخی خواص مکانیکی ، فرآیند عملیات حرارتی بر روی آن انجام گرفته است . این شیشه در صورت شکستن به قطعات کوچک و غیر برنده تبدیل می گردد و به همین دلیل جزء دسته شیشه های ایمنی قرار می گیرد . این شیشه در گذشته با نام شیشه میرال و امروزه با نام های شیشه سکوریت ، شیشه نشکن ، تمپر گلس ، شیشه باز پخت شده شناخته می شود . بدلیل ایمنی بالا و توانایی صلب شدن با بست و پیچ و … ، کاربرد آن روز به روز در صنعت ساختمان و صنایع دیگر رو به افزایش است .
۱- تفاوت در شکل ظاهری : معمولا شیشه سکوریت دارای لبه های غیر برنده می باشد و مقداری موج و تاب به همراه دارد
۲- تفاوت در ویژگی های مکانیکی : شیشه سکوریت استحکام بالایی در تنش های وارده بر سطح خود را نسبت به شیشه خام دارد
۳- تفاوت در قیمت : شیشه سکوریت گرانتر از شیشه خام می باشد
۴- تفاوت در روش تهیه : شیشه سکوریت ثبت سفارش کارخانه می باشد و نمیتوان از شیشه بری یا محل تهیه کرد
۵- تفاوت در زمان تحویل : تحویل شیشه سکوریت معمولا بیش از ۳ روز زمان میبرد
۶- تفاوت در ایمنی : شکست شیشه سکوریت بصورت دانه ریز غیر برنده می باشد و ایمن است
بله . اما نه به سادگی !
بله – کاملا
الگوی شکست شیشه سکوریت ( دارای دانه های ریز غیر برنده )
بغیر از شیشه ضد گلوله ، بدلیل ایمنی شیشه سکوریت ، پیشنهاد می گردد در همه جا از شیشه سکوریت استفاده نمایید . در موارد زیر استفاده از شیشه سکوریت الزامی است .
۱- در صورت نگه داشتن شیشه با پیچ و بست بایستی شیشه سکوریت باشد .
۲- شیشه های دارای ابعاد بزرگ بایستی سکوریت باشند.
بسته به حجم و نوع نقشه و شلوغی خط زمان تولید شیشه متغیر می باشد . در حالت بهینه برای شیشه های پر تقاضا ( مانند شیشه ۱۰ میل شفاف ) حداقل بیش از سه روز زمان میبرد . برای مقادیر متراژ بالای ۳۰ مترمربع با فروشنده مشورت نمایید . بطور کلی زمان دقیقی برای ساخت شیشه سکوریت نمیتوان در نظر گرفت . تمام زمان ها تقریبی محاسبه می شوند.
بطور کلی نمی توان فرمول کلی برای قیمت شیشه سکوریت محاسبه نمود . اما میتوان گفت قیمت شیشه سکوریت بر مبنای ۳.۵ برابر قیمت شیشه خام به ازای هر مترمربع در صورت عدم پرت برش بیش از ۲۰ درصد محاسبه می گردد . در صورت داشتن پرت بیش از ۲۰ درصد ، پرت و دور ریز آن به قیمت فاکتور افزوده میشود.
بابت خدمات دیگر اجرت جداگانه لحاظ می گردد. مانند
اجرت هر عدد سورخ کاری بر روی شیشه
اجرت هر مترمربع چاپ تک رنگ بر روی شیشه
اجرت هر متر طول تراش لبه شیشه
اجرت هر مترمربع سندبلاست بر روی شیشه
اجرت الگوبری شیشه ( ۴۰ درصد قیمت شیشه )
مساحت شیشه ، در اشکال غیر مربع و مستطیل بصورت مستطیل محاط بر شکل هندسی محاسبه می گردد
برای استفاده در ساختمان بهتر است از خود فرد مجری ( پیمانکار ) و با درصد بالاتری نسبت به کارخانه تحت نام هزینه مسئولیت تهیه نمایید . در غیر اینصورت برای سفارشات کمتر از ۵۰۰ مترمربع بهتر است از عاملین فروش شیشه سکوریت و برای سفارشات بیشتر از ۵۰۰ مترمربع مستقیما از کارخانه تهیه نمایید. در هر صورت تحت نظر کارشناس شیشه سکوریت اقدام به تهیه آن نمایید . تاکید میشود که هیچ کارخانه ای در جهان توانایی ساپورت همیشگی شما را نخواهد داشت و محدودیت های گسترده ای از جمله سایز ، نوع شیشه ، ضخامت ، زمان تحویل ، قیمت و … وجود دارد که بهتر است همیشه تحت نظر کارشناس اقدام به خرید شیشه سکوریت نمایید .
پس از مذاکره با شخص فروشنده و تایید صلاحیت شخصیتی و حرفه ای ایشان و اطمینان از حسن سوابق ایشان ( فروشنده بایستی دارای شناسه ملی شرکت و حداقل دارای محل ثابتی باشد ) مطابق با بند بند قرارداد مربوط به خرید شیشه سکوریت ( نمونه قرارداد در همین صفحه موجود می باشد ) عمل نمایید.
خیر – برای داشتن آینه های سکوریت بایستی از کوتینگ رنگ های سرامیکی آینه ای قابل سکوریت بر روی شیشه های معمولی استفاده کرد.
ارسال بار از طرف فروشنده به چند روش می باشد که بسته به تعداد و حجم و سایز و محل تخلیه متفاوت می باشد که عبارتند از :
بارگیری ، حمل ، تخلیه و جابجایی شیشه کار تخصصی می باشد و بایستی توسط افراد متخصص انجام گیرد
ارسال بار از طرف فروشنده به چند روش می باشد که بسته به تعداد و حجم و سایز و محل تخلیه متفاوت می باشد که عبارتند از :
۱- عدم وجود موج چشمگیر ۲- سایز و ابعاد مطابقت با نقشه درخواست داشته باشد ۳- عدم وجود تاب چشمگیر ۴- عدم وجود خط و خش ۵- وجود علامت استاندارد و مهر تولید کننده بر روی شیشه ۶- عدم وجود لب پری قبل از سکوریت ۷- دارای درخشش بالا ( عاری از آلودگی ) ۸- قیمت مناسب ۹- سوراخ کاری بدون لب پری ۱۰- زمان تحویل مناسب
برای شناخت روش های تولید شیشه سکوریت ، ابتدا بایستی فرآیند عملیات حرارتی را شرح دهیم ;
فرآیند عملیات حرارتی :
مواد جامد در گونه ای از دسته بندی بصورت فلزات ، سرامیک ها ، غیر فلزات و کامپوزیت ها دسته بندی می گردند . جامدات غیر کامپوزیت از لحاظ ساختار مولکولی به دو دسته ساختار کریستالی و ساختار آمورف ( شیشه ای ) دسته بندی می گردند . جامدات کریستالی ( مانند شیشه خام ) خاصیت برش پذیری فوق العاده ای دارند و برای جدا کردن بخشی از آن کافیست به قسمتی از ساختار کریستال جدایش ایجاد کنیم .
شکل دو بعدی ساختار مواد غیر کامپوزیتی
شکل فضایی ساختار مواد غیر کامپوزیتی
مواد در حالت کلی در سه حالت جامد ، مایع ، گاز تقسیم بندی می شوند . تغییر ماده از فاز جامد به فاز مایع را ذوب می نامیم . تغییر ماده از فاز مایع به فاز جامد را انجماد می نامیم . بایستی این نکته را در نظر بگیریم که تبدیل حالت های مختلف مواد به یکدیگر در یک لحظه اتفاق نمی افتد و مستلزم صرف زمان می باشد پس بنابراین درست است بگوییم فرآیند ذوب ، فرآیند انجماد و … . با صرف انرژی و زمان ماده از نقطه به بعد شروع به تبدیل حالت از فازی به فاز دیگر می کند . مثلا تبدیل از فاز مایع به فاز جامد از نقطه جوانه شروع شده و تا انجماد کامل ادامه پیدا می کند . آشناترین فرآیند انجماد مربوط آب در فریز می باشد که پس از مدت کوتاهی شروع به تشکیل جوانه درون ظرف کرده و تا انجماد کامل ادامه پیدا می کند . در عملیات حرارتی هدف این است که ساختار کریستالی مواد را به ساختار آمورف تبدیل کنیم که برای این کار بایستی فرآیند انجماد را تسریع بخشیم . با این کار در مرحله جوانه زنی و در مدت بسیار کوتاهی فرآیند انجماد را انجام می دهیم و مولکولها فرصت نزدیک شدن کامل به هم را ندارند . بنابراین با اینکه انجماد کامل صورت گرفته اما ساختار مواد آمورف می باشد .
a = لحظه شروع انجماد ( شکل گیری جوانه ها ) b = رشد جوانه ها و شکل گیری دانه ها c = نزدیک به انتهای انجماد کامل
نحوه سکوریت کردن شیشه :
شیشه خام دارای ساختار کریستالی می باشد با تبدیل کردن آن به ساختار آمورف در صورت شکستن تبدیل به دانه های ریز و غیر خطرناک میشود . برای این کار لازم است تا ابتدا شیشه را حرارت داده تا به مرحله نرم شدگی برسد ( شروع ذوب ) . سپس فرآیند انجماد را شروع کنیم . شیشه در حالت عادی حدود ۲۰ ساعت زمان نیاز دارد تا به طور طبیعی در دمای معمول اتاق به انجماد کامل برسد . هر چقدر این زمان را تسریع ببخشیم دانه های کوچکتری خواهیم داشت . در صنعت شیشه بایستی این زمان به کمتر از ۶۰ ثانیه برسد . هرچقدر ضخامت شیشه کمتر باشد بایستی این زمان کمتر گردد . کوره های سکوریت دارای ۵ بخش اصلی می باشند .
بخش اول لودینگ ( LOADING ) : شیشه هایی که بایستی سکوریت شوند در این بخش چیدمان می گردند ، چیدمان بایستی طوری باشد که حداکثر فضا را اشغال نماید ، موارد ذیل در این بخش انجام می پذیرد :
۱- صحت شیشه ها از لحاظ ابعاد و شکل متناسب با نقشه بررسی می گردند
۲- دقت میشود تا شیشه دارای لبه تیزی نباشد و در صورت وجود با سنگ دستی تیزی می گردد و یا به بخش تیزی گیری عودت می گردد
۳- ضخامت کلیه شیشه ها بایستی یکسان باشند
۴- در صورت وجود کوتینگ بر روی شیشه ( رفلکس ، سانرژی ، LOW-E ، چاپ ، … ) حتما کوتینگ رو به بالا قرار بگیرد
۵- در صورت وجود چاپ رنگ بر روی شیشه ، دقت شود رنگ بر روی لبه های شیشه ریخته نشده باشد
۶- شیشه ها حتما شسته شده و عاری از هرگونه آلودگی باشد
۷- در صورت استفاده شیشه جهت لمینیت ، جهت قرار گیری شیشه با لایه های دیگر بایستی متناسب باشد
۸- تنظیمات کوره از قبل ( زمان ، قدرت ، … ) مرتبط با فر ، کوئنچ و کولینگ تنظیم گردد
۹- مهر لازم بر روی گوشه شیشه زده می شود
۱۰- لیبل اولیه جدا شده و کد قطعه با ماژیک مخصوص بر روی شیشه نوشته شود
۱۱- توزیع دما در سرتاسر کوره یکنواخت باشد
در صورت تائید همه موارد شیشه به داخل فر ارسال می شود
بخش اول کوره سکوریت (LOADING)
بخش دوم فر ( HEATING) :
بر اساس نوع سیستم حرارتی کوره ها به دو دسته المنتال و کانوکشن تقسیم بندی می گردند . در سیستم المنتال حرارت لازم درون فر بوسیله المنت های برقی تامین می گردد که پایداری و یکنواختی حرارت داخل فر در این سیستم کار نسبتا دشواری می باشد . در سیستم کانوکشن حرارت داخل فر بوسیله دمیدن باد گرم داخل فر تامین می گردد که در این سیستم حرارت داخل فر یکنواخت تر و ساده تر تامین می گردد . البته کوره های کانوکشن جز سیستم های جدید بوده و قیمت آن بالاتر از سیستم های المنتال می باشد . شیشه های داخل فر بایستی قبل از سگینگ ( تغییر شکل شیشه در اثر جاذبه زمین ) از آن خارج شوند و همینطور بایستی کاملا گداخته بوده و در ابتدای مرحله نرم شدگی باشند . این کار مستلزم تجربه و آزمون و خطا بوده و اپراتور کوره تعیین کننده آن خواهد بود . در صورتی که شیشه دیر از کوره خارج گردد رد رولیک های دستگاه بصورت موج بر روی شیشه ها باقی خواهد ماند و در صورتیکه خیلی بیشتر داخل کوره بماند ، شیشه ها ذوب شده و به دور رولیک ها و داخل کوره چسبیده می شود که باعث خسارت به دستگاه و قطعات آن می گردد . اپراتور خوب پارامترهای دستگاه را طوری تنظیم می کند که شیشه ها دارای کمترین موج ممکن باشد . پس از اینکه شیشه ها کاملا گداخته شده و به مرحله شروع نرم شدگی رسید ، جهت فرآیند انجماد وارد بخش سوم ( کوئنچ ) جهت خنک کاری می شود .
نحوه صحیح بارگذاری شیشه در فر (HEATING)
بخش سوم کوئنچ (بادبزن (QUENCHING)) :
پس از نرم شدن و گداخته شدن شیشه درون فر اینک بایستی شیشه به بخش بادبزن انتقال یابد تا با سرعت بالایی مجددا منجمد گرد . قبل از اینکه شیشه از فر خارج گردد بایستی فشار باد به اندازه کافی بالا برده شود و دقت گردد توزیع یکنواختی در حفره های بادبزن های زیر و رو وجود داشته باشد همچنین بسته به ضخامت شیشه بایستی فواصل بادبزن های زیر و رو از دو سطح شیشه به یک اندازه باشد تا شیشه دارای تاب نگردد.
موارد تنظیم فشار باد رو و زیر
بخش چهارم کولینگ ( COOLING ) :
تمام – شیشه همینک سکوریت شده است و برای دست زدن اپراتور میبایست مقداری سطح شیشه خنک گردد. در این مرحله جهت خنک سازی سطح شیشه مقداری زیر فن شیشه را نگه میداریم .
بخش پنجم آنلودینگ ( UNLOADING ) :
در این مرحله ابتدا موارد زیر بازرسی میگردند
۱- موج بر روی شیشه های خروجی ( بوسیله چشم یا تست زبرا میتوان اندازه گیری کرد ) .در صورت مشاهده موج بیش از حد بایستی شیشه ضایعات گردد و تنظیمات فر مجددا بررسی و اصلاح گردد.
۲- لیبل مربوط به هرشیشه با توجه به کد نوشته شده بر روی آن چسبانده و تخلیه می گردد .
۳- برای شیشه های لمینیت بایستی شیشه بر روی لایه خود تخلیه گردد و جفت بودن شیشه ها و تاب آن مشاهده گردد و در صورت عدم پذیرش مجددا به ابتدای خط ( مرحله اول ) جهت تاب گیری ارسال گردد و تنظیمات مربوط به بادبزن زیر و رو اصلاح گردد .
بهتر است هنگام تخلیه شیشه ضربات مهلک به شیشه وارد نماییم تا از استحکام شیشه مطمئن گردیم
محل تخلیه خرک ها بایستی مطابق شماره سفارش مشتری باشد.
۴- در صورت تکمیل سفارش مشتری برگه اعلام حاضری به سرپرست خط تحویل گردد
۵- در صورت شکست شیشه بر اثر تنش وارده ، ضایعات تخلیه شده و شکست شیشه به سرپرست واحد اعلام گردد .
نمایش موج بر روی شیشه سکوریت بوسیله تست زبرا در بخش آنلودینگ کوره سکوریت ( موج موجود خارج از حدود استاندارد می باشد )
با در نظر گرفتن دو نوع کوره المنتال و کانوکشن قابلیت سکوریت کردن انواع شیشه بر اساس توانمندی این دو کوره که در ایران رایج و موجود می باشد به شرح جدول ذیل می باشد :
جدول امکان سنجی شیشه های قابل سکوریت
استاندارد ملی ایران به شمـــاره : INSO 2385
استاندارد اتحادیه اروپا به شماره : ISO 12540:2017
استاندارد ملی آمریکا به شـماره : ASTM C1443-00(2016)
بزرگترین کوره موجود در ایران با ابعاد ۳۰۰۰ × ۷۰۰۰ میلی متر می باشد . در مورد موجود بودن شیشه با ابعاد مورد درخواست با سازنده مشورت کنید . سایز استاندارد همواره موجود شیشه سکوریت ۳۲۱۰ × ۲۲۵۰ میلیمتر می باشد .
در دسته بندیه ترین ها ، بهترین معنی ندارد . لیست برخی از ترین های شیشه سکوریت به شرح ذیل می باشد . دقت شود هیچوقت این ترین ها ماندگار نمی باشند .
۱- بزرگترین کوره سکوریت ۲- بزرگترین دستگاه دبل اجر ۳- بزرگترین میز برش ۴- بیشترین تنوع شیشه ۵- خوش اخلاق ترین واحد فروش ۶- ارزان ترین واحد فروش ۷- سریعترین واحد فروش ۸- با کیفیت ترین مجموعه تولیدی ۹- دقیق ترین نقشه برداری برای سفارشات با شابلون
…
در صورت تولید شیشه های LOW-E بدلیل اینکه این شیشه به امواج مادون قرمز حساس می باشد بدون شک بایستی از کوره کانوکشن استفاده نمود . بدلیل جدید تر بودن کوره های کانوکشن ، سیستم PLC و مدار فرمان آن نیز نسبت به کوره های المنتال جدیدتر بوده و قابلیت های تنظیمی بیشتری را در اختیار اپراتور قرار می دهد . به جز محدودیت بالا ، برای تولید سایر شیشه ها ، نوع کوره تضمین کننده کیفیت نهایی نخواهد بود و فقط اپراتور و سیستم مدیریت تولید یک کارخانه بر روی کیفیت نهایی اثر گذار خواهد بود.
خیر . در صورت خراش بیش از (۰.۴۲ × T) میلیمتر در لبه و یا (۰.۲۱ × T) میلیمتر در سطح شیشه ، شیشه سکوریت متلاشی می شود . ( T = ضخامت شیشه سکوریت )
به عنوان مثال شیشه با ضخامت ۱۰ میلیمتر را میتوان حداکثر ۴.۲ میلیمتر برش ( کوتاهتر ) داد و شیشه سکوریت با ضخامت ۴ میلیمتر را میتوان حداکثر تا ۱.۶۸ میلیمتر برش ( کوتاهتر ) دارد .
حداکثر سطح قاfل تخریب شیشه سکوریت به شرط عدم تخریب کل شیشه
بله – بارها و بارها
بله – اما در بیشتر مواقع اقتصادی نیست
بله – برای عملیات خم کاری محدودیتی بین شیشه خام و سکوریت وجود ندارد
مزایا شیشه سکوریت عبارتند از :
۱- عدم آسیب در صورت شکستن به جهت تبدیل به قطعات کوچک و غیر برنده
۲- استحکام بالا در مواجهه با برخورد اجسام
۳- دارای استحکام بالا در مقابل اتصال پیچ و بست و …
۴- مقاومت بالا در مقابل سایش و خش افتادن
۵- واکنش پذیری شیمیایی بسیار کم و مقاومت حرارتی بالا
۶- به جبر ذات آن ، در تولید شیشه سکوریت از شیشه های درجه ۱ استفاده می شود
معایب شیشه سکوریت عبارتند از :
۱- عدم امکان برش
۲- وجود تاب و موج هر چند ناچیز نسبت به شیشه خام
۳- تهیه آن سخت تر از شیشه خام است
۴- هزینه تولید بالا
۱- بوسیله یک فرد کارشناس و متخصص
۲- شیشه سکوریت دارای لبه های غیر تیز و برنده می باشد ( شرط لازم و نا کافی )
۳- شیشه سکوریت دارای اندکی موج و تاب می باشد ( شرط کافی )
۴- شیشه سکوریت دارای علامت استاندارد و نشان تولید کننده می باشد ( شرط کافی )
۵- شیشه سکوریت در صورت شکست به تکه های ریز و غیر برنده تبدیل می شود ( شرط کافی )
۶- دانه بندی های شیشه سکوریت در مقابل نور پلاریزه و عینک های مخصوص نمایان می گردد ( شرط کافی )
نمایش دانه بندی شیشه سکوریت تحت نور پلاریزه
شیشه ای که دانه بندی های آن بزرگتر از حد استاندارد باشد را نیمه سکوریت (HS) می گویند و شیشه ای که دانه بندی های آن کوچکتر از حد استاندارد باشد سوپر سکوریت (FT) می گویند.
۱- اپتیمایز ( بهینه سازی برش ) ۲- برنامه ریزی ۳- برش ۴- تیزی گیری ۵- سوراخ کاری ( در صورت وجود ) ۶- شستشو ۷- چاپ در صورت وجود
۱-شیشه دارای آلودگی قابل مشاهده از فاصله ۲ متری
۲- شیشه دارای جوش و نقاط ریز برآمده از شیشه
۳- شیشه دارای موج بیش از حد استاندارد
۴- شیشه دارای تاب بیش از حد استاندارد
۵- شیشه نامنطبق با درخواست از لحاظ شکل و ابعاد و نوع شیشه
۶- شیشه دارای خط و خش فراوان
۷- شیشه بدون مهر تولید کننده
۷- شیشه دارای لب پری تیز به عمق بیش از (۰.۵ × T) تحت ارائه نظر کارشناس
۸- شیشه شکسته یا درز دار
خیر – بایستی از لمینیت کردن شیشه های خام بر روی هم تولید نمود
در برخی موارد نادر شیشه خود به خود می شکند ، اما دلیل آن چیست ؟ هنگام شکست شیشه بایستی ابتدا از خود به خودی شکستن شیشه مطمئن شویم . موارد فراوانی وجود دارند که شیشه بدلیل نصب غیر صحیح تحت تنش دائم قرار گرفته و شکسته است . بایستی این نکته را متذکر شویم که حد تسلیم در شیشه سکوریت بسیار بیشتر از شیشه خام می باشد این در حالیست که حد خستگی شیشه سکوریت بسیار پایین تر از شیشه خام می باشد. پس همواره باید به این نکته توجه نمود که شیشه بایستی در فضای کاملا الاستیک صلب گردد و مراقب بود تا تحت تنش دائم قرار نگیرد . اما در صورتیکه شیشه خود به خود شکسته شود و اصطلاحا خودکشی نماید دلیل آن بر میگردد به عیوب ساختار کریستالی مولکولی مواد . برخی از این عیوب عبارتند از عیب جانشینی – عیب بین نشینی – عیب جای خالی – عیب خطی – عیب صفحه ای – عیب فضایی
نمونه ای از عیوب ساختار کریستالی مواد
نمونه ای از عیوب ساختار کریستالی مواد
نمونه ای از عیوب ساختار کریستالی مواد
وجود این عیوب در ساختار شیشه ها قابل انکار نمی باشد و هر چه در جهت کلییر بودن شیشه ها پیشرفت می کنیم این عیوب کمتر میشود . البته این عیوب با توجه به کیفیت شیشه های ساخت داخل بسیار نادر بوده و جای هیچ نگرانی نیست .
